مقام فنا
(سورة الأنفال) (17) (ص 179) فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَـكِنَّ اللّهَ قَتَلَهُمْ وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَـكِنَّ اللّهَ رَمَى وَلِيُبْلِيَ الْمُؤْمِنِينَ مِنْهُ بَلاء حَسَناً إِنَّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (17)
به كشتن دشمنان بر خود مباليد ] شما آنان را نكشتيد ، بلكه خدا آنان را كشت . [ اى پيامبر ! ] هنگامي كه به سوى دشمنان تير پرتاب كردى ، تو پرتاب نكردى ، بلكه خدا پرتاب كرد [ تا آنان را هلاك كند ] و مؤمنان را از سوى خود به آزمايشى نيكو بيازمايد ; زيرا خدا شنوا و داناست .(17)
آیة بالا اشاره به مقام فنا دارد که ویژة کسانی است که به مرحلة حق الیقین در توحید الهی راه یافته اند و در دفتر پنجم مولانا در این باره می فرماید:
دفتر پنجم
(3283)چون ز سنگى چشمهاى جارى شود
سنگ اندر چشمه مُتوارى شود
آرى اگر از سنگى چشمهاى جارى شود ديگر سنگ در چشمه پنهان و گم شده.
(3284)كس نخوانَد بعد از آن او را حَجَر
ز انك جارى شد از آن سنگ آن گُهَر
و كسى بعد از آن باو سنگى نخواهد گفت چرا كه از آن گوهر جارى شده است.
(3285)كاسهها دان اين صُوَر را و اندر او
آن چه حق ريزد، بدان گيرد عُلُو
اين صورتها را چون كاسههايى بدان كه هر چه حق در آن كاسهها بريزد قدر و قيمت آنها همان است و بهمان نام خوانده مىشوند و با آن بخشش خداوندى است كه قدر و مرتبه آنها بالا مىرود.
بر من از هستى من جز نام نيست
در وجودم جز تو اى خوش كام نيست
ز آن سبب فانى شدم من اين چنين
همچو سركه در تو بحر انگبين
همچو سنگى كو شود كل لعل ناب
پر شود او از صفات آفتاب
2025- 2023 5
چون صورتها را ناديده گرفت معنى را مىبيند، آن گاه او ديگر او نيست.
تازيانه بر زدى اسبم بگشت
گنبدى كرد و ز گردون در گذشت
محرم ناسوت ما لاهوت باد
آفرين بر دست و بر بازوت باد
1780- 1779 2
بازدیدها: 15